Rreth 2,100 ton total metrikë mbetjesh të dyshuara të rrezikshme të paketuara në 102 kontejnerë pritet të kthehen në vendin e tyre të origjinës, Shqipëri, më 27 tetor 2024, nëpërmjet portit italian të Gioia Tauro pasi të kenë lundruar të gjithë.

Grupi mbikëqyrës ndërkombëtar, Basel Action Network (BAN), pas një informacioni nga një sinjalizues, paralajmëroi Shqipërinë, disa vende tranziti dhe vendin e synuar të Tajlandës për dërgesën masive.

Pas paralajmërimit, qeveria e Tajlandës refuzoi importin dhe BAN më pas mori garanci nga linjat e transportit të përfshirë – Maersk dhe Kompania Mesdhetare e Transportit (MSC) se do të siguronin kthimin e sigurt të kontejnerëve në portin e tyre origjinal të shkarkimit – – Porti i Durresit ne Shqiperi.

Në një letër të dytë drejtuar qeverisë, BAN i bën thirrje edhe një herë Shqipërisë që në mënyrë transparente të mostrojë dhe testojë mbetjet e rrezikshme të dyshuara dhe të ndajë një kampion të ndarë me BAN. BAN është gati të mbërrijë në Durrës për të marrë pjesë në vëzhgimin dhe marrjen e një kampioni të ndarë pas mbërritjes së anijes më 27 tetor.

“Ne i bëjmë thirrje Shqipërisë që të thyejë vulat e kontejnerëve në pamje të plotë të publikut dhe në prani të grupeve të pavarura si BAN, e ndjekur nga marrja e mostrave të ndara që mund të analizohen paralelisht në laboratorë të ndryshëm”, tha Drejtori Ekzekutiv i BAN, Jim Puckett.

“Vetëm kampionimi dhe testimi i hapur, transparent i përmbajtjes do t’i sigurojë publikut besimin në rezultatet dhe natyrën e këtyre dërgesave të dërguara në Tajlandë dhe dëmin që ato mund të kenë shkaktuar si kur ishin ulur në bankën e të akuzuarve në Durrës, ashtu edhe nëse do të kishin arritur, destinacioni i synuar në Tajlandë.”

BAN i bën thirrje qeverisë shqiptare të ndërmarrë protokollin e mëposhtëm:

1. Caktoni një kohë/datë për marrjen e mostrave dhe publikoni ngjarjen paraprakisht në mënyrë që shtypi, OJQ-të, vëzhguesit ndërkombëtarë, zyrtarët e qeverisë dhe çdo palë tjetër e interesuar të mund të marrin pjesë. BAN propozon mëngjesin e së hënës, datë 28 .

2. BAN përgatitet të jetë i pranishëm për të marrë një mostër dhe për të vëzhguar hapjen e kontejnerëve.

3. Pas mbërritjes, sigurohuni që të gjitha kontejnerët të jenë të kontabilizuar dhe se vulat e kontejnerëve nuk janë thyer. Vendosini ato në një zonë të portit.

4. Në ngjarjen e marrjes së mostrave, lejojini vëzhguesve një pamje të qartë të tre kontejnerëve që nuk u janë thyer ende vulat. Tre kontejnerë lejojnë një mostër më përfaqësuese të dërgesës.

5. Kur vulat thyhen dhe dyert e tre kontejnerëve hapen, një mostër duhet të mblidhet në mënyrë të dukshme nga një specialist i trajnuar nga secili prej tre kontejnerëve dhe të vendoset në një enë qelqi të pastër. Të tre mostrat duhet të përzihen tërësisht me një shufër qelqi të pastër.

6. Më pas, mostrat duhet të ndahen në mënyrë të barabartë në tre pjesë, ku një mostër e përzier do t’i shkojë Ministrisë Shqiptare të Mjedisit dhe Turizmit, një tjetër tek një palë e tretë e pavarur e vendosur në një vend tjetër dhe një në BAN.

7. Më pas qeveria duhet të dërgojë kampionin e saj në një laborator të zgjedhur prej saj, pala e tretë e pavarur duhet ta dërgojë kampionin e saj në një laborator të zgjedhjes së saj dhe BAN do ta dërgojë atë në një laborator të zgjedhur prej saj.

8. Rezultatet e secilit do të bëhen publike në letrën e laboratorëve të përfshirë.

9. Nëse ndonjë nga tre mostrat tregon se materialet brenda kontejnerëve janë të rrezikshëm, atëherë nga ajo pikë e tutje ato duhet të menaxhohen si mbetje të rrezikshme.

10. Nëse nuk mund të gjendet një riciklim i sigurt, legjitim që menaxhon siç duhet mbetjet, atëherë ato duhet të depozitohen në një landfill të projektuar për mbetje të tilla të rrezikshme.

Materialet duhet së pari të vendosen siç duhet në një mbulesë rezistente ndaj rrjedhjeve të krijuar për dërgimin e mbetjeve të rrezikshme përpara se të vazhdohet me operacionet e riciklimit ose në landfill.

LEXONI GJITHASHTU:

• Rama përgjigjet për mbetjet toksike: Aludim psikopatologjik, nuk janë të rrezikshme
• Mbetjet toksike, Basha: Po shohim mundësinë e dërgimit të çështjes së KURUM në SPAK