Kur SHBA vendosi një tarifë prej 25% për aluminin dhe çelikun e BE-së në mesin e marsit, kjo nxiti hapjen e një përleshjeje tregtare midis dy aleatëve të vjetër.
Në vijim, SHBA vendosi tarifa 25% për importet e makinave të BE-së, si dhe një tarifë shtesë prej 10% për produkte të tjera.
Zyrtarët evropianë, të ndodhur mes presionit diplomatik dhe nevojës për të mbrojtur industritë vendase, shpallën një sërë kundërmasash, të cilat u pezulluan pas shpalljes nga Presidenti Trump të një pauze 90-ditore në një raund tarifash reciproke, që do të çonin taksën totale nga 10% në 20%.
Por kjo nuk ishte hera e parë që BE-ja dhe SHBA-ja ndesheshin në një përplasje tregtare. Nga pulat te avionët, këto dy fuqi kanë kaluar nëpër një histori të gjatë përplasjesh ekonomike.
Lufta e Pulave – SHBA 1 / BE 1
Në vitin 1962, Komuniteti Ekonomik Evropian (EEC) vendosi tarifa për shpendët amerikanë, përballë importeve të lira të pulave nga SHBA. Si rezultat, eksportet amerikane të pulave në Evropë, sidomos në Gjermaninë Perëndimore, ranë ndjeshëm.
SHBA vlerësoi humbjet në 46 milionë dollarë në vit, ndërsa EEC argumentoi për një shifër më të ulët. GATT ndërhyri, duke vendosur një dëmshpërblim prej 26 milionë dollarësh. Si kundërpërgjigje, SHBA vendosi tarifa për mallra evropiane si kamionët, rakinë dhe dekstrinën. Të dyja palët patën humbje, pa një fitues të qartë.
Lufta e Bananeve – SHBA 1 / BE 0
Në vitin 1993, BE adoptoi një sistem preferencial për eksportet e bananeve nga vendet ACP, ish-koloni evropiane. SHBA, që kishte interesa përmes korporatave shumëkombëshe, e sfidoi këtë në OBT, e cila në vitin 1997 dha të drejtë SHBA-së.
BE u përpoq të rregullonte sistemin, por SHBA vendosi tarifa hakmarrëse mbi produkte evropiane si çanta franceze dhe djathi Pecorino, duke mbledhur deri në 191 milionë dollarë. Mosmarrëveshja u mbyll në vitin 2009 me uljen e tarifave për bananet.
Lufta e Hormoneve të Viçit – SHBA 0 / BE 1
Në vitin 1989, EEC ndaloi importet e mishit të viçit të trajtuar me hormone, duke përmendur arsye shëndetësore. SHBA e sfidoi vendimin në OBT dhe në vitin 1999 fitoi të drejtën për të vendosur tarifa me vlerë 116.8 milionë dollarë mbi produkte evropiane si Roquefort dhe çokollatat belge.
Mosmarrëveshja zgjati mbi 20 vjet dhe u zgjidh më në fund në vitin 2011, kur BE pranoi të hapë tregun për viç pa hormone nga SHBA, në këmbim të heqjes së tarifave amerikane.
Boeing vs. Airbus – SHBA 0 / BE 0
Një nga përplasjet më të gjata, që zgjati 17 vjet, përfshinte akuzat për subvencione shtetërore ndaj gjigantëve të avionëve. SHBA akuzoi BE-në për ndihma të padrejta ndaj Airbus-it në 2004, duke çuar çështjen në OBT. Në 2019, SHBA mori lejen të vendoste tarifa me vlerë 7.5 miliardë dollarë. Në vitin 2020, OBT dha të drejtë BE-së për tarifa ndaj SHBA.
Në vitin 2021, palët pezulluan tarifat deri në vitin 2026, duke shënuar një armëpushim të përkohshëm.
Lufta e Parë e Çelikut dhe Aluminit – SHBA 0 / BE 0
Në vitin 2018, administrata Trump vendosi tarifa për çelikun dhe aluminin evropian, me arsyetimin e sigurisë kombëtare. BE reagoi me tarifa ndaj mallrave simbolike amerikane si borboni dhe motoçikletat.
Në vitin 2021, administrata Biden dhe BE ranë dakord për pezullimin e tarifave, duke rikthyer besimin dypalësh. Por që nga marsi 2025, tarifat amerikane prej 25% janë rikthyer.
Një Ndeshje Pa Fund?
Ajo që e veçon këtë raund të ri përplasjesh është roli i dobësuar i Organizatës Botërore të Tregtisë (OBT). Ndërkohë që më parë mosmarrëveshjet kanalizoheshin përmes saj, sot SHBA po pengon funksionimin e plotë të panelit gjyqësor të OBT-së dhe ka vendosur tarifa ‘reciproke’ ndaj më shumë se gjysmës së vendeve anëtare.
Historia tregon se, edhe kur në letër duket se ka një fitues, në realitet, askush nuk del i fituar nga një luftë tregtare.
LEXONI GJITHASHTU:
- FMN: SHBA-ja parashikohet të goditet më së shumti nga tarifat e Trump
- Zëvendëspresidenti i SHBA-ve: Trump synon ribalancimin e tregtisë globale