Një detektues amator metalesh në Norvegji ka bërë “gjetjen e shekullit”, sikurse e citojnë edhe mediat e huaja.
Bëhet fjalë për monedha që datojnë rreth një mijëvjeçar e gjysmë. Erlend Bore, 51 vjeç, u trondit kur mësoi se kishte gërmuar nëntë varëse, tre unaza dhe 10 perla ari – disa prej të cilave datojnë që nga rënia e Perandorisë Romake. Këto objekte ai i gjeti në arën e një fermeri në ishullin Rennesoey, afër Stavanger.
Bore kishte blerë detektorin e tij të parë metalik vetëm këtë vit pasi mjeku i tij e urdhëroi të dilte më shumë në natyrë që të ulej në divan në shtëpi.
Ole Madsen, drejtor në Muzeun Arkeologjik në Universitetin e Stavanger, tha se të gjesh “aq shumë ar në të njëjtën kohë është jashtëzakonisht e pazakontë”. “Ky është gjetja e arit e shekullit në Norvegji”, tha ai.
Ky zbulim përfshin nëntë varëse ari të ngjashme me monedha, të gdhendura me simbole të rralla kuajsh, së bashku me dhjetë rruaza ari dhe tre unaza ari. Vlera monetare e arit të zbuluar mbetet e rëndësishme edhe sot, 1500 vjet pasi u varros. Gjetja peshon pak më shumë se 100 gram.
Sipas ligjit norvegjez, objektet e para vitit 1537 dhe monedhat më të vjetra se 1650 konsiderohen pronë shtetërore dhe duhet të dorëzohen. Profesori i asociuar Hakon Reiersen, nga muzeu, tha se varëset prej ari – medalje ari të sheshta, të holla, të njëanshme të quajtura bracteate – datojnë rreth vitit 500 pas Krishtit.
Objektet datojnë që nga ajo që njihej si Periudha e Migracionit në Norvegji, një periudhë e historisë evropiane e shënuar nga migrime në shkallë të gjerë që çuan në rënien përfundimtare të Perandorisë Romake perëndimore në 476 pas Krishtit.
Varëset dhe perlat e arit ishin pjesë e ‘një gjerdani shumë të dukshëm’ që ishte bërë nga argjendarë të aftë dhe ishin mbajtur të veshur nga më të fuqishmit e shoqërisë, tha profesor Reiersen.
Asnjë zbulim i ngjashëm nuk është bërë që nga shekulli i 19-të, dhe është gjithashtu një zbulim shumë i pazakontë në një kontekst skandinav. Muzeu Arkeologjik në Stavanger, rreth 200 milje (300 km) në jug-perëndim të Oslos, planifikon të ekspozojë gjetjet e zotit Bore.
LEXONI GJITHASHTU:
- Fitoi ‘Luani i artë’ në Venecia, flet për Euronews regjisori shqiptar Erenik Beqiri
- Hapet segmenti i ri rrugor që lidh rrugën kombëtare Fushë Krujë-Kamëz me Rinasin