Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump hyri në garën për president me një platformë që mbështetej në izolonizmin e SHBA-së, duke theksuar tërheqjen nga përfshirja në konfliktet e huaja si lufta në Ukrainë, rritjen e tarifave ndaj partnerëve tregtarë dhe rivendosjen e prodhimit vendas. Por së fundmi, ai ka sugjeruar një qasje më të ashpër në politikën e jashtme të SHBA-së.
Në fillim, Trump bëri një shaka, duke thënë se Kanadaja mund të ishte një shtet shtesë i SHBA-së. Më pas, ai ka kërcënuar se do të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë dhe ka risjellë në vëmendje dëshirën e tij për të blerë Grenlandën, territor autonom i Danimarkës, i cili nuk është në shitje.
Pavarësisht se SHBA nuk ka shumë mundësi të marrë kontrollin mbi këto rajone, këto deklarata mund të tregojnë se strategjia e Trump për “Amerikën e Para” mund të përfshijë përdorimin e forcës të superfuqisë për të mbrojtur interesat e sigurisë kombëtare dhe tregtisë, përtej kufijve të vendit.
Në një konferencë konservatore në Arizona, Trump theksoi se Panamaja po ngarkonte anijet amerikane me tarifa “qesharake dhe të padrejta” për kalimin në kanal, që është një rrugë e rëndësishme tregtare. Pas ndihmës që SHBA-ja dha për ndërtimin e kanalit në fillim të shekullit të 20-të, kontrollet kaluan në Panamë përmes një traktati në vitet 1970. Megjithatë, Trump tha se nëse tarifat nuk reduktohen, ai mund të kërkojë rikthimin e kontrollit të kanalit nën autoritetin amerikan, pa specifikuar mënyrën si do ta realizonte këtë.
Trump ka theksuar gjithashtu që nuk dëshiron që Kanali i Panamasë “të bjerë në duar të gabuara,” duke përmendur Kinën, e cila ka interes të madh ekonomik dhe strategjik në këtë rajon. Kina është përdoruesi i dytë më i madh i Kanalit të Panamasë pas SHBA-së, dhe Panamaja e ka njohur si pjesë të Kinës Tajvanin, duke i dhënë Pekinit një fitore diplomatike të rëndësishme.
Për më tepër, Trump ka theksuar se kontrolli i Kanalit të Panamasë është i rëndësishëm për sigurinë kombëtare të SHBA-së, pasi ai është thelbësor për lëvizjen e anijeve dhe aseteve të tjera ushtarake në rast të një konflikti të mundshëm me Kinën. Ky është një shqetësim i rëndësishëm, pasi Panamaja është një rrugë kyçe tregtare për SHBA-në, por gjithashtu ka investime të mëdha kineze.
Gjithashtu, Trump ka shprehur vazhdimisht pakënaqësinë e tij për tarifat tregtare që SHBA-ja duhet të paguajë, duke i quajtur ato të padrejta dhe duke premtuar të rrisë tarifat për mallrat e huaja, veçanërisht për ato nga Kina.
Në lidhje me Grenlandën, Trump ka rikthyer idenë për blerjen e territorit, një mundësi që ai kishte shtjelluar më parë gjatë mandatit të tij të parë si president. Grenlanda është një rajon strategjik për SHBA-në për shkak të pasurive natyrore të tij, si dhe për rolin e tij të rëndësishëm në mbrojtjen e interesave të sigurisë kombëtare të SHBA-së në Arktik. Pas publikimit të komenteve të Trump, kryeministri i Grenlandës, Múte B. Egede, theksoi se “ne nuk jemi në shitje dhe nuk do të jemi në shitje,” duke refuzuar çdo mundësi për negocim.
Megjithatë, Trump nuk ka hequr dorë nga këto ide. Ai ka postuar imazhe të një flamuri amerikan në mes të Kanalit të Panamasë në rrjetet sociale, dhe djali i tij, Eric Trump, ka shpërndarë një imazh që tregon SHBA-në duke shtuar Grenlandën, Kanalin e Panamasë dhe Kanadanë në një “karrocë blerjesh” në Amazon.
Për Trump, përdorimi i fuqisë amerikane për të mbrojtur interesat kombëtare ka qenë një prej elementeve kyçe të fushatave të tij të mëparshme presidenciale. Kjo ka përfshirë kërcënimin me tarifa dhe përdorimin e presionit për të rritur zbatimin e ligjit përgjatë kufirit të SHBA-së me Meksikën. Tani, në prag të një mandati të dytë, Trump mund të përdorë një qasje të ngjashme për të përmbushur premtimet e tij.
Danimarka, e cila është përgjegjëse për Grenlandën, ka shprehur gatishmërinë për të bashkëpunuar me administratën Trump, duke njoftuar gjithashtu një rritje të shpenzimeve të mbrojtjes për Grenlandën, disa orë pas deklaratës së Trump për të blerë këtë territor strategjik.
LEXONI GJITHASHTU:
- Trump vendos kusht rritjen e tavanit të borxhit për buxhetin
- Trump përsërit thirrjen për të blerë Groenlandën
