Pasi financoi fushatën e Donald Trump dhe u bë një nga zëvendësuesit kryesorë të presidentit të zgjedhur të SHBA-së, Elon Musk po angazhohet gjithnjë e më shumë në politikën evropiane nga mbështetja e ekstremit të djathtë në Gjermani deri tek sulmi ndaj kryeministrit britanik.
Musk është personi më i pasur në botë me një pasuri prej 421.2 miliardë dollarësh (403.3 miliardë euro), sipas Forbes, por nuk ishte e thjeshtë për sipërmarrësin afrikano-jugor. Gjatë rrugës kishte shumë pengesa.
Pavarësisht se ishte në krye të kompanive si Tesla dhe SpaceX, ai u dëbua disa herë nga ndërmarrjet e tij, pati përplasje të shumta raketash dhe ishte një fillim i ngadaltë përpara se automjetet e tij elektrike (EV-të) të ngriheshin vërtet.
Ja një vështrim prapa në dështimet dhe sukseset e ndryshme që mbështesin karrierën e tij.
Vitet e para dhe ndërmarrjet
Elon Musk ka lindur më 28 qershor 1971, në Pretoria, Afrika e Jugut. Sipërmarrja e tij e parë e biznesit ishte në moshën 12-vjeçare, kur ai shiti kodin për lojën luftarake për PC Blastar për 500 dollarë (460 euro) te revista PC and Office Technology. “Ishte një lojë e parëndësishme, por më e mirë se Flappy Bird,” tha Musk.
Pas mbarimit të shkollës së mesme në Afrikën e Jugut, ai u transferua në Kanada, ku studioi në Queen’s University në Kingston në Ontario për dy vjet. Ai i mbaroi studimet e tij në Shtetet e Bashkuara në Universitetin e Pensilvanisë dhe fitoi një diplomë në fizikë dhe ekonomi.
Për të paguar qiranë kur ishte student në Pensilvani, Musk dhe një shok klase morën me qira një shtëpi frat me 10 dhoma gjumi dhe e shndërruan atë në një klub nate. Musk më pas studioi për doktoraturë në Universitetin e Stanfordit, por u largua nga programi vetëm dy ditë pasi filloi dhe vendosi të punonte në flluskën dot-com.
Fillimi i pasurisë së tij
Musk themeloi Zip2 me vëllain e tij Kimbal në 1995. Ishte sipërmarrja e parë e Musk dhe ofronte softuer online udhëzues të qytetit për gazetat. Pa para, Musk në fakt jetonte në zyrë. Me nisjen e biznesit, kompania Compaq bleu Zip2 në një marrëveshje me vlerë mbi 300 milionë dollarë (278 milionë euro) .
Në vitin 1999, Musk më pas lançoi X.com, një kompani bankare në internet. Një vit më vonë, X.com u bashkua me kompaninë fillestare financiare Confinity të themeluar nga Peter Thiel dhe u formua PayPal.
Musk më pas u emërua CEO i PayPal, por kjo nuk zgjati shumë. Pas shumë mosmarrëveshjeve rreth markës dhe mikro-menaxhimit, Musk u pushua nga PayPal në vitin 2000 ndërsa ishte me pushime në Australi. Musk i tha Fortune vite më vonë: “Ky është problemi me pushimet”.
Por ai ende kishte një aksion në PayPal, dhe kur eBay bleu kompaninë në 2002, Musk mori 165 milionë dollarë (150 milionë euro).
Jashtë kësaj bote dhe idetë elektrike
Me 100 milionë dollarë nga paratë e PayPal, ai themeloi kompaninë Space Exploration Technologies, e njohur më mirë si SpaceX, në vitin 2002. Qëllimi i tij ishte të bënte fluturimin në hapësirë 10 herë më të lirë.
Duke dëshmuar se kritikët e kishin gabim, SpaceX filloi të zhvillonte kapsulën hapësinore Dragon në fund të 2004. Në vitin 2010, anija kozmike bëri udhëtimin e saj të parë dhe u bë anija e parë kozmike e ndërtuar dhe e operuar në mënyrë komerciale që u rikthye me sukses nga orbita.
Por Musk po bënte edhe lëvizje në Tokë. Në vitin 2004, Musk filloi të investojë në kompaninë e makinave elektrike Tesla. Ai mori një rol aktiv në kompani dhe ndihmoi në zhvillimin e makinës së parë tërësisht elektrike, Roadster. Në vitin 2006, Musk u emërua si kryetar i Tesla.
Gjatë kësaj kohe, Musk erdhi me idenë për kompaninë energjetike SolarCity, për të cilën ai vendosi kushërinjtë e tij në krye në vitin 2006. Tesla më vonë do ta blinte kompaninë në një marrëveshje me vlerë 2.6 miliardë dollarë (2.3 miliardë euro).
Në vitin 2007, Musk organizoi një “grusht shteti” në sallën e bordit të Teslës dhe rrëzoi Martin Eberhard si CEO dhe më pas nga bordi.
Një vit më vonë, gjatë krizës financiare, Tesla mori një litar shpëtimi prej 40 milionë dollarësh (36 milionë euro) për ta shpëtuar nga falimentimi, i mbledhur nga investitorët dhe gjithashtu nga pasuria personale e Musk.
Musk emërohet CEO i Tesla-s.
As SpaceX, Tesla, as SolarCity nuk po shkonin mirë dhe po humbnin para. Musk jetonte nga kreditë personale për të mbijetuar. Por deri në dhjetor 2008, SpaceX fitoi një kontratë 1.5 miliardë dollarë (1.3 miliardë euro) me NASA-n për të ofruar furnizime në hapësirë. Ndërkohë, Tesla siguroi më shumë investitorë të jashtëm dhe në vitin 2010, Tesla mbajti një ofertë publike fillestare dhe mblodhi 226 milionë dollarë (209 milionë euro).
Gjatë kësaj kohe, SpaceX vendosi shumë rekorde dhe furnizoi Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor disa herë. Kompania ndërtoi gjithashtu Falcon 9, raketën më të fuqishme të SpaceX.
Në vitin 2020, SpaceX bashkëpunoi me NASA-n për të nisur astronautë në hapësirë dhe kompania pati fluturimin e parë operativ njerëzor në hapësirë, duke dërguar katër astronautë në ISS. Në të njëjtin vit, Tesla iu bashkua S&P 500. SpaceX që atëherë ka nisur nëntë misione me ekuipazh si pjesë e programit të NASA-s.
Sipërmarrjet e tjera të Musk
Musk ndoqi edhe ide të tjera. Në vitin 2013 ai botoi një letër të bardhë në një tren me shpejtësi të lartë Hyperloop që teorikisht mund të transportonte pasagjerë nga Los Angeles në San Francisko në 30 minuta.
Në vitin 2015, Musk bashkëthemeloi OpenAI, një kompani kërkimore jofitimprurëse që synon të sigurojë përfitime nga inteligjenca artificiale për njerëzimin. Më vonë ai u largua nga bordi për të shmangur konfliktet me Tesla-n, e cila po ndërton AI-n e saj për makinat që drejtojnë vetë.
Kjo kompani do të vazhdonte të krijonte ChatGPT, duke çuar në një epokë të re të mjeteve të AI. Në vitin 2016, Musk filloi The Boring Company, e cila synon të ndërtojë një rrjet tunelesh si nën tokë ashtu edhe përreth qyteteve për udhëtime me shpejtësi të lartë.
Në vitin 2017, Musk themeloi Neuralink, i cili zhvillon pajisje për t’u implantuar brenda trurit të njeriut. Në fillim të vitit 2024, pacienti i parë i kompanisë mori një implant truri, duke thënë se pacienti Noland Arbaugh mund të luante shah në internet duke përdorur mendjen e tij për të kontrolluar një kursor.
Musk bleu Twitter në vitin 2022 për 44 miliardë dollarë (41 miliardë euro), duke riemërtuar përfundimisht platformën e mediave sociale si X, duke riparuar moderimin e përmbajtjes së saj dhe duke përdorur platformën për të përhapur pikëpamjet e tij politike.
Hulumtimet kanë zbuluar se Musk mund të ketë modifikuar algoritmin e X për të rritur postimet e tij në platformë.
Jeta personale
Në vitin 2008, Musk u divorcua nga gruaja e tij e atëhershme Justine. Djali i tyre i parë vdiq nga sindroma e vdekjes së papritur të foshnjave (SIDS) në moshën 10 javëshe. Më vonë çifti pati djem binjakë dhe trenjakë.
Në vitin 2020, Musk dhe këngëtarja Grimes patën një djalë, të quajtur X Æ A-12, ose shkurt X. Në vitin 2021, ai pati një vajzë me Grimes nëpërmjet një surrogate të quajtur Exa Dark Sideræl Musk, e cila quhet Y.
Musk është i gjithi për riprodhimin dhe tha në vitin 2021 se rënia e shpejtë e nivelit të lindjeve është “një nga rreziqet më të mëdha për qytetërimin… Nuk mund ta theksoj sa duhet, nuk ka mjaft njerëz”.
Musk tani thuhet se ka të paktën 12 fëmijë, duke përfshirë një ekzekutiv në kompaninë e tij Neuralink, dhe tha në fund të vitit të kaluar “Unë kam shumë fëmijë dhe inkurajoj të tjerët të kenë shumë fëmijë”.
LEXONI GJITHASHTU:
- Elon Musk zemëron liderët evropianë, shkak ndërhyrjet e tij në debatet kombëtare
- SHBA kërkon të godasë BE? Eksperti: Pse Musk po përplaset me liderët e Evropës
The Worls Smartest Idiot:
https://youtu.be/b5d8IlVWz5g?si=Qj_6opX93aQ5PbD2