Të kalosh kohë në hapësirë ​​dhe të shikosh planetin Tokë nga atje është një përvojë që shumëkush e ëndërron. Megjithatë, trupi i njeriut evoluoi për të funksionuar nën gravitetin e Tokës, kështu që rikuperimi nga koha e kaluar në gjendjen pa peshë të hapësirës mund të marrë vite.

Astronautët Sunny Williams dhe Butch Wilmore u kthyen në Tokë disa ditë më parë. Misioni i tyre tetë-ditor në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës (ISS) u bë papritur një udhëtim nëntë-mujor. Tani fillon rikuperimi i tyre.

“Hapësira është deri tani mjedisi më ekstrem që njerëzit kanë hasur ndonjëherë dhe ne thjesht nuk kemi evoluar për të përballuar kushtet ekstreme”, thotë profesor Damian Bailey, i cili studion fiziologjinë njerëzore në Universitetin e Uellsit Jugor.

Jeta në hapësirë ​​ndryshon trupin e njeriut – dhe në fillim duket fantastike, shkruan BBC.

“Ndjehet sikur je me pushime. Zemra jote relaksohet. Muskujt dhe kockat e tua relaksohen. Ju po fluturoni përreth në këtë mjedis të bukur dhe pa gravitacion”, thotë astronauti Tim Peake, i cili shkoi në ISS në 2015.

Imagjinoni të kaloni javë të tëra shtrirë në shtrat dhe të mos ngriheni kurrë – kjo është në fakt një nga teknikat që shkencëtarët përdorin për të hetuar ndikimin e gravitetit zero.

Pasojat e të qenit në hapësirë

Por kur bëhet fjalë për muskujt, rregulli është: “përdorini ose humbisni” . Edhe akti i thjeshtë i qëndrimit në këmbë përdor muskujt në të gjithë trupin tuaj për t’ju mbajtur në këmbë. Dhe kjo nuk ndodh në mikrogravitetin në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës. Forca e muskujve merr një kuptim tjetër kur gjithçka është praktikisht pa peshë.

Zemra dhe enët e gjakut kanë gjithashtu një punë më të lehtë, sepse nuk duhet të pompojnë gjak kundër gravitetit – dhe fillojnë të dobësohen. Kockat bëhen më të dobëta dhe më të brishta.

Duhet të ketë një ekuilibër midis qelizave që shpërbëjnë kockën e vjetër dhe atyre që krijojnë kockë të re. Megjithatë, ai ekuilibër prishet pa reagime dhe rezistencë kur punon kundër gravitetit.

“Çdo muaj, rreth 1 për qind e kockave dhe muskujve të tyre do të zhduken – kjo është plakja e përshpejtuar”, thotë profesor Bailey.

Dhe kjo bëhet e dukshme kur ata kthehen në Tokë.

Pamjet e publikuara në media tregojnë se astronautët kanë nevojë për ndihmë për t’u nxjerrë nga kapsulat e tyre dhe për t’u vendosur në barela.

Kjo është arsyeja pse astronautët shkojnë në hapësirë ​​në gjendje të mirë fizike.

Pas kësaj, regjimi i tyre ditor përfshin dy orë stërvitje – një kombinim i rutines, makinerisë për çiklizëm dhe peshave – për të ruajtur sa më shumë shëndetin e muskujve dhe kockave. Dhe tani, Sunny dhe Butch do të fillojnë një program trajnimi intensiv për të rifituar funksionin e humbur.

“Atyre ndoshta do t’u duhen disa muaj për të rindërtuar masën e tyre muskulore”, thotë Dr Helen Sharman, e cila ishte gruaja e parë britanike në hapësirë.

Masa kockore mund të rikuperohet brenda “disa vitesh” – por edhe atëherë, ka “ndryshime delikate në llojin e kockave që do të rindërtojmë pas kthimit në Tokë, të cilat nuk mund të jenë kurrë plotësisht normale”.

Por kjo nuk lidhet vetëm muskujt dhe kockat – hapësira ndryshon të gjithë trupin. Edhe llojet e baktereve të mira që jetojnë brenda nesh – mikrobioma – ndryshojnë.

LEXONI GJITHASHTU:

• Astronautët e bllokuar prej nëntë muajsh në hapësirë kthehen në Tokë
• Astronautët e NASA-s kthehen në Tokë pas nëntë muajsh në hapësirë