Kryeministrja italiane Giorgia Meloni vizitoi Shqipërinë të mërkurën, ku qeveria e saj planifikon të ndërtojë kampe pritjeje për të strehuar mijëra emigrantë të kapur në det.
Duke kërkuar të frenojë migracionin në Itali, Meloni nënshkroi një marrëveshje me Shqipërinë vitin e kaluar për të sjellë disa azilkërkues në vendin tonë dhe për të përpunuar kërkesat për azil. Këtu janë disa fakte rreth këtij plani shumë të diskutuar dhe debatuar në të dyja krahët e Adriatikut.
Çfarë është në marrëveshje?
Marrëveshja, e rënë dakord për pesë vitet e para, parashikon zbarkimin e 36,000 emigrantëve në vit në portin shqiptar të Shëngjinit, rreth 75 km (45 milje) në jug të kryeqytetit të vendit, Tiranës. Rastet e tyre do të trajtohen në një qendër që po ndërtohet në një bazë ajrore aty pranë në Gjadër, e cila mund të mbajë 3000 njerëz.
Të dy objektet do të kenë personel italian dhe do të funksionojnë nën juridiksionin italian. Megjithatë, siguria e jashtme do të bëhet nga rojet shqiptare.
Sa do të kushtojë?
Meloni tha të mërkurën se skema do të kushtonte 670 milionë euro (729 milionë dollarë) për pesë vjet – 7.5% e asaj që Italia shpenzon aktualisht në qendrat e saj të pritjes së emigrantëve.
Si do të funksionojë?
Ideja është që emigrantët e përzgjedhur të sillen direkt në Shqipëri pasi të merren në det. Meloni ka thënë se zyrtarët do të përpiqen të shqyrtojnë kërkesat për azil brenda 28 ditëve, shumë më shpejt se muajt që duhen aktualisht në Itali.
Kushdo që i pranohet kërkesa do të sillet në Itali.
Shumica dërrmuese e kërkesave pritet të refuzohen, sepse vendet nga vijnë emigrantët konsiderohen të sigurta, gjë që kufizon automatikisht hapësirën për dhënien e azilit. Ata, kërkesat e të cilëve refuzohen, do të ndalohen përpara riatdhesimit të tyre eventual.
Megjithatë, ky proces është shumë i ngadaltë, sepse disa vende refuzojnë të marrin mbrapsht shtetasit e tyre ose vendosin një numër të kufizuar për të kthyerit. Ekziston mundësia që qendra në Shqipëri të mbushet me shpejtësi me emigrantë që presin të kthehen në shtëpi.
Ende nuk është përcaktuar nëse ata që presin një vendim përfundimtar për statusin e tyre të refugjatit do të mund të largohen nga qendrat. Shumë emigrantë në Itali zhduken nga qendrat e pritjes dhe shpërndahen nëpër Evropë, duke jetuar nën radar.
Kur do të fillojë?
Ishte menduar të fillonte këtë muaj, por ndërtesat nuk janë ende të përfunduara. Meloni tha se dy qendrat do të funksionojnë nga 1 gushti, por shtoi se Gjadër nuk do të mund të merrte kuotën e plotë të planifikuar prej 3,000 menjëherë.
Çfarë përfiton Itali nga marrëveshja?
Zyrtarët italianë kanë thënë se marrëveshja mund të ndihmojë në lehtësimin e mbipopullimit në qendrat e përpunimit në Itali. Meloni tha gjithashtu të mërkurën se do të provonte një “parandalim të jashtëzakonshëm” për ata që mendojnë të vijnë në Itali. Shqipëria nuk është anëtare e Bashkimit Evropian, është një vend i varfër dhe nuk ofron akses të lehtë në veriun e pasur të Evropës.
Çfarë përfiton Shqipëria nga marrëveshja?
Duke ndihmuar Melonin, qeveria në Tiranë po siguron mbështetjen e saj teksa shtyn të bëhet anëtare e BE-së. Kjo po i tregon gjithashtu pjesës tjetër të Evropës se është e gatshme të ndihmojë bllokun 27-vendesh që të përballet me një nga problemet e tij më të vështira të viteve të fundit. Shqiptarët e zakonshëm kanë thënë gjithashtu se kjo është një mënyrë për të falënderuar Italinë, e cila pranoi mijëra shqiptarë që ikën nga varfëria pas rënies së komunizmit në 1991.
Si ndryshon nga marrëveshja e Britanisë me Ruandën?
Britania dëshiron të dërgojë azilkërkues në Ruandë, por është një plan shumë i ndryshëm nga nisma e Italisë. Një ndryshim kryesor është se migrantët e dërguar në Ruandë do të duhet të qëndrojnë në vendin qendror të Afrikës edhe nëse fitojnë statusin e refugjatit. Një tjetër ndryshim është se, ndryshe nga Ruanda, ata që dërgohen në Shqipëri do të mbrohen nga Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut.
LEXONI GJITHASHTU:
- “Meloni mashtroi shqiptarët për fushatë elektorale”-Deputeti italian: Rama po gabon!
- “Emigrantët do burgosen” – Flet deputeti italian që protestoi kundër Melonit
